Identyczna budowa obu perykop skrajnych wskazuje na konieczność rozumienia ich jako elementów sobie odpowiadających, spinających jak klamra pozostałe cztery elementy struktury literackiej Wj 1-18.
Także na ten sam wniosek naprowadza zestawienie w poniższej tabeli:
תַּעַבְדוּן אֶת־הָאֱלֹהִים עַל הָהָר הַזֶּה Perykopa 1,1-6,1 תַּעַבְדוּן אֶת־הָאֱלֹהִים עַל הָהָר הַזֶּה | תַּעַבְדוּן אֶת־הָאֱלֹהִים עַל הָהָר הַזֶּה Perykopa 15,22-18,27 תַּעַבְדוּן אֶת־הָאֱלֹהִים עַל הָהָר הַזֶּה |
Bóg zapowiedział Mojżeszowi w czasie pierwszego objawienia pod Horebem, że znakiem dla niego, iż to On go posłał, aby wyprowadził Izraela z Egiptu, będzie sprawowanie przez nich służby Bogu na tej górze (czyli na Horebie – 3,1) (3,12): עַל הָהָר הַזֶּה אֶת־הָאֱלֹהִים תַּעַבְדוּן | Izrael obozował pod górą Horeb, górą Boga (por. 3,1;17,6: חֹרֵב; 3,1.12;18,5: הַר), gdy przybył Jetro. Jetro złożył Bogu całopalenia i ofiary biesiadne. Aaron i wszyscy starsi z Izraela przyszli, aby jeść chleb z teściem Mojżesza przed Bogiem (18,12): לֶאֱכָל־לֶחֶם עִם־חֹתֵן מֹשֶׁה לִפְנֵי הָאֱלֹהִים |
| Jetro zatroszczył się o Mojżesza-uciekiniera, pozwolił, by wraz z nim spożywał codzienny chleb (לֶחֶם – 2,20) | Jetro złożył ofiary Bogu, wraz z nim spożywają chleb (לֶחֶם) ofiarny Mojżesz, Aaron i starsi Izraela (18,12) |
| Jetro dał Mojżeszowi córkę Seforę za żonę, ona zrodziła mu dwu synów (2,21; 4,20). | Jetro przyprowadził do Mojżesza jego żonę Seforę i dwu synów, których Mojżesz odesłał (18,2) prawdopodobnie dlatego, aby nie narażać rodziny na śmierć w czasie wyjścia z Egiptu. Ich przyjście wskazuje, że teraz nastał już czas pokoju po czasie walki o życie Narodu. |
Imię pierwszego syna Mojżesza – Gerszom (גֵּרְשֹׁם), bo mówił: «Jestem cudzoziemcem w obcej ziemi» (2,22). Imię drugiego syna nie zostało tu podane. | Imię pierwszego syna Mojżesza – Gerszom (גֵּרְשֹׁם), bo mówił: «Jestem cudzoziemcem w obcej ziemi» (18,3). Imię drugiego syna – Eliezer (אֱלִיעֶזֶר), bo mówił Mojżesz: «Bóg mojego ojca był dla mnie pomocą i wyratował mię od miecza faraona» (18,4). Imiona te reprezentują skrajne sytuacje: z perykopy pierwszej imię pierwszego syna, z perykopy ostatniej imię drugiego syna. |
| Jetro pozwolił Mojżeszowi iść do Egiptu po tym, jak Bóg objawił się Mojżeszowi pod Horebem i kazał mu iść i wyprowadzić Izraela z Egiptu; Jetro życzył mu, by szedł w pokoju (4,18). | Jetro poznał, co Bóg uczynił dla Izraela, z wdzięcznością wychwala Boga za wyzwolenie Izraela z ręki faraona i za opiekę nad Ludem w czasie całej drogi (18,1.8-12) |
Kłócący się Izraelici kwestionują prawo Mojżesza do przyjmowania roli ich rozjemcy – 2,14: לְאִישׁ שַׂר וְשֹׁפֵט – przełożonego i sędziego. | Mojżesz sądzi (שׁפט – 18,13. 16) Izraelitów. Mojżesz ustanowił przełożonych (שַׂר – 18,21. 25), nadając im prawo rozsądzania (שׁפט – 18,22) spraw mniejszej wagi. |
| Faraon „I” i faraon „II” uciska Izraela, nadaje mu prawa (חֹק – 5,14) pracy ponad siły, rozkazuje (צוה – 1,22; 5,6;) mu, by go unicestwić (1,10.16.22). | Bóg nadaje prawa (חֹק – 15,25.26; 18,16.20) Izraelowi, rozkazuje (צוה – 16,16. 24. 32. 34; 18,23) mu dla jego dobra, aby być jego lekarzem (15,26), |
Faraon „II” każe zbierać (לקח – 5,11) słomę (תֶּבֶן – 5,7ab.10. 11.12.13.16.18), ścierń (קַשׁ – 5,12) do wyrobu cegieł. To były cegły na budowlę dla faraona. | Bóg poleca zbierać (לקח – 16,16) pokarm: מָן – mannę: 16,31. 33.35ab, czyli לֶחֶם – chleb: 16,4.8.12.15.22.29. 32; שׂלָו – przepiórki: 16,13, czyli בָּשָׂר – mięso: 16,8.12. To był pokarm dla Ludu. Bóg także dbał nie tylko o jedzenie, ale i o wodę do picia dla Ludu (15,22-25.27; 17,1-7). |
Faraon „II” wyznacza Izraelowi nieludzką, morderczą dzienną normę (דְּבַר־יוֹם בְּיוֹמוֹ – 5,13.19) zbierania. | Bóg wyznacza Ludowi naturalną dzienną normę (דְּבַר־יוֹם בְּיוֹמוֹ – 16,4) zbierania – według tego, co każdy zje. |
| Faraon „I” i faraon „II” zamęcza Lud codzienną pracą, pracą bez wytchnienia (1,8-14; 5,6-19). Faraon „II” uniemożliwia Ludowi oddanie czci Bogu, uznając kult za przejaw lenistwa, za odciąganie od pracy (5,4-5. 8-9. 17), a zakazując dostarczania mu słomy czyni pracę niemożliwą do wykonania (5,7-8. 10-11. 13. 16). | Bóg nakazuje Ludowi odpoczynek co siedem dni i daje mu możliwość spełnienia tego nakazu (16,23-30). Ten czas wolny ma być szabatem na cześć Boga. |
Przeprowadzone w powyższych tabelach analizy ukazały, że perykopy Wj 1,1-6,1 oraz Wj 15,22-18,27 są elementami wzajemnie nawiązującymi do siebie pod względem i treści, i koncentrycznej budowy.
W strukturze literackiej Wj 1-18 te perykopy-elementy stanowią ramy całego tekstu, czyli inkluzję – jakże charakterystyczny element hebrajskiej retoryki!