METODA CZYTANIA TEOCENTRYCZNEGO Wj 1–18:
odkrycie budowy literackiej dwu skrajnych perykop
Wj 1,1–6,1 oraz Wj 15,22–18,27

Aby zrozumieć święty tekst, w tym jego kompozycję, nadaną mu przez hagiografa–redaktora, należy czytać go teocentrycznie, przy czym szczególną uwagę należy zwracać na to, kiedy w tekście Bóg jest podmiotem aktów, kiedy i co On mówi, objawia.

W wyniku teocentrycznego, wytrwałego czytania świętego tekstu hebrajskiego Księgi Wyjścia 1–18, obie perykopy ujawniają następującą strukturę literacką:

Perykopa pierwsza (1,1–6,1):

1. część:
1,1–2,22

Izrael jęczy w niewoli okrutnego faraona „I”;
Bóg nie karze faraona „I”.
Bóg w dyskretny sposób zapewnia liczebny wzrost Izraela pomimo wysiłków faraona „I”, by Izraela unicestwić.

2. część:
2,23–4,26

Bóg Ojców trzykrotnie objawia się Mojżeszowi, w pierwszym objawieniu obdarza go LASKĄ BOGA do czynienia znaków–cudów, kolejno odsłania mu plan wyprowadzenia Izraelitów, swego Ludu, z niewoli egipskiej.

3. część:
4,27–6,1

Izrael jęczy w niewoli okrutnego faraona „II”;
Bóg nie karze faraona „II”.
Bóg w dyskretny sposób zapewnia Izraelitom realizację dwu pierwszych etapów Jego planu uwolnienia ich spod władzy faraona „II” – faraon ten sprzeciwia się Mojżeszowi, uciska Izraela, a przez to właśnie realizuje drugi etap z planu Boga.

Perykopa ostatnia (15,22–18,27):

1. część:
15,22–16,36

Bóg prowadzi swój Lud drogą poznawania Jego łaskawości i Jego Prawa,

2. część:
17,1–15

Bóg ukazuje Ludowi Mojżesza jako swego wybrańca, wodza Izraela, wyposażonego przez Niego w atrybut władzy – LASKĘ BOGA: przez Mojżesza, wyposażonego w laskę, Bóg wyprowadza wodę ze skały, daje zwycięstwo nad śmiertelnym wrogiem – nad Amalekitami.

3. część:
18,1–27

Bóg prowadzi swój Lud do wdzięczności Jemu i do poznania Jego Prawa.

Obie perykopy mają budowę koncentryczną: złożone są z trzech części, z których skrajne wyrażają analogiczną myśl, dotyczącą zasadniczo wzajemnej relacji Boga i Ludu (Bóg chroni swój Lud w sytuacji zagrożenia i wołania o pomoc; Bóg cierpliwie wychowuje swój Lud, nazbyt skłonny do narzekania); część środkowa natomiast ukazuje w obu przypadkach szczególne objawienie Boże, związane z osobą Mojżesza, wyposażonego w atrybut władzy i znak Bożej opieki – w laskę Boga.

Ta budowa koncentryczna obu perykop ukazuje niepodważalnie centralne miejsce Boga w historii, znaczenie Jego Osoby i Jego planu zbawienia dla wyjścia Izraela z niewoli, konieczność posłuszeństwa i zaufania Bogu i Jego słudze Mojżeszowi nawet w sytuacji pozornej nieobecności Boga lub pozornego zniweczenia przez wroga Jego planów.

Identyczna budowa obu perykop skrajnych wskazuje także na konieczność rozumienia ich jako elementów sobie odpowiadających, spinających jak klamra pozostałe cztery elementy struktury literackiej Wj 1–18 – o czym powie następny punkt niniejszej prezentacji.