STRUKTURA LITERACKA
KSIĘGI WYJŚCIA 1–18
a struktura literacka
starożytnych traktatów hetyckich
wstęp
W wyniku badań stwierdzono, że struktura sześciu kolejnych perykop (literackich elementów) Księgi Wyjścia 1–18 spełnia wymagania, nakładane przez schematy literackie… odkrytych na tabliczkach glinianych traktatów przymierzy hetyckich
Traktaty przymierzy – to oficjalne dokumenty polityczne, sporządzane przez przygotowanych do tego zadania pisarzy, sporządzane po zawarciu przymierza pomiędzy dwoma państwami. Traktaty te, przechowywane w sanktuariach obu sprzymierzonych państw, miały świadczyć o fakcie zawarcia układu – przymierza – w tym przypadku pomiędzy Hetytami a innym państwem.
W okresie od XVI do XII wieku przed Chrystusem traktaty musiały mieć sześć kolejnych części, a mianowicie:
- prolog historyczny, ukazujący zasługi silniejszego kontrahenta wobec słabszego w ich dotychczasowej historii – do dnia, w którym obaj spotykali się w celu podjęcia czteroelementowego ceremoniału zawarcia przymierza, co odbywać się musiało w kolejnych punktach: 2, 3, 4 i 5.
- Przedstawienie kontrahentów, w tym pełne przesadni wschodniej ukazanie majestatu silniejszego i jego wspaniałomyślnej obietnicy obdarowania słabszego (na przykład ziemią).
- Przedstawienie zasadniczego prawa przymierza, którego celem było zapewnienie pamięci słabszego partnera o podjętej relacji poddaństwa (określano tu, jak często i w jakiej uroczystości słabszy kontrahent będzie odczytywał publicznie traktat przymierza, przypominał sobie i swym podanym obowiązki wobec silniejszego partnera).
- Podjęcie nieodwołalnego już aktu zawarcia (cięcia) przymierza. Dokonywało się to w ten sposób: obaj kontrahenci przechodzili pomiędzy połowami rozpłatanych zwierząt; idąc po ziemi nasączonej ich krwią przechodzili jakby przez sferę śmierci – przymierze miało być bowiem nierozerwalne, «na śmierć i życie».
- Upamiętnienie faktu zawarcia przymierza i jego postanowień, przy czym często sypano kopiec lub sadzono drzewo, układano hymn.
- opis praw regulujących codzienne relacje pomiędzy partnerami.
Elementy skrajne w strukturze literackiej dokumentu (traktatu) obejmowały jak klamra cztery elementy środkowe.
Środkowe elementy zaś nie były jedynie owocem literackiego talentu, ale sprawozdaniem z faktycznie dokonanej przez obu kontrahentów ceremonii zawarcia przymierza, ceremonii ściśle ułożonej według czterech kolejnych elementów 2, 3, 4 i 5 – realizowano je według powszechnie wówczas obowiązującego polityczno – religijnego ceremoniału.