WARTO POZNAĆ ZASADY HEBRAJSKIEJ RETORYKI
(semickie techniki kompozycji tekstów literackich):

• R. Lowth i J. A. Bengl (XVII wiek) – to prekursorzy
• Relacje pomiędzy elementami struktury:
  • paralelizmy:
    • synonimiczne
    • antytetyczne
    • syntetyczne
  • struktury koncentryczne      A B C B’ A’
  • struktury chiastyczne        A B C C’ B’ A’
  • inkluzje                          A …………….. A
• Relacje te wiązać mogą:
  • nie tylko wersety,
  • ale i większe fragmenty tekstu.
• Nośnikiem literackim sensu są (A. Schökel: 1981 r.):
  • nie tylko słowa czy zdania,
  • lecz także relacje pomiędzy elementami struktury utworu.
• Badanie struktury literackiej jest jakby radiografią tekstu (S. Hałas: 1998 r.).

Przykłady hebrajskiej retoryki:

• paralelizmy:
  • Rdz 27,29: szereg trzech kolejnych paralelizmów: pierwsze dwa są synonimiczne, trzeci – antytetyczny:
    1. Niechaj ci służą ludy i niech ci pokłon oddają narody.
    2. Bądź panem twoich braci i niech ci oddają pokłon synowie twej matki.
    3. Każdy, kto będzie ci złorzeczył, niech będzie przeklęty. Każdy, kto będzie ci błogosławił, niech będzie błogosławiony!
  • Syr 24,20–22: szereg trzech kolejnych paralelizmów: pierwszy jest synonimiczny, dwa następne – syntetyczne:
    1. 20 Pamięć o mnie jest słodsza nad miód, a posiadanie mnie – nad plaster miodu.
    2. 21 Którzy mnie spożywają, dalej łaknąć będą, a którzy mnie piją, nadal będą pragnąć.
    3. 22 Kto mi jest posłuszny, nie dozna wstydu, a którzy przeze mnie działać będą, nie zbłądzą.
  • Iz 51,9n – proszę kliknąć, aby zobaczyć w Internecie omówienie tego paralelizmu, zawarte w mej pracy doktorskiej: trzeba wybrać tam strony 209–217)
• inkluzja:
  • inkluzja złożona z dwu identycznych fraz „dla faraona, króla egipskiego”, występujących w wersetach Wj 6,13 i Wj 6,27
  • inkluzja złożona z dwu perykop: Wj 1,1–6,1 i Wj 15,22–18,27
• chiazm: chiazm złożony z sześciu perykop