WARTO POZNAĆ ZASADY HEBRAJSKIEJ RETORYKI
(semickie techniki kompozycji tekstów literackich):
- R. Lowth i J. A. Bengl (XVII wiek) – to prekursorzy
- Relacje pomiędzy elementami struktury:
- paralelizmy:
- synonimiczne
- antytetyczne
- syntetyczne
- struktury koncentryczne A B C B’ A’
- struktury chiastyczne A B C C’ B’ A’
- inkluzje A …………….. A
- Relacje te wiązać mogą:
- nie tylko wersety,
- ale i większe fragmenty tekstu.
- Nośnikiem literackim sensu są (A. Schökel: 1981 r.):
- nie tylko słowa czy zdania,
- lecz także relacje pomiędzy elementami struktury utworu.
- Badanie struktury literackiej jest jakby radiografią tekstu (S. Hałas: 1998 r.).
Przykłady hebrajskiej retoryki:
- paralelizmy:
- Rdz 27,29: szereg trzech kolejnych paralelizmów: pierwsze dwa są synonimiczne, trzeci – antytetyczny:
- Niechaj ci służą ludy i niech ci pokłon oddają narody.
- Bądź panem twoich braci i niech ci oddają pokłon synowie twej matki.
- Każdy, kto będzie ci złorzeczył, niech będzie przeklęty. Każdy, kto będzie ci błogosławił, niech będzie błogosławiony!
- Syr 24,20–22: szereg trzech kolejnych paralelizmów: pierwszy jest synonimiczny, dwa następne – syntetyczne:
- 20 Pamięć o mnie jest słodsza nad miód, a posiadanie mnie – nad plaster miodu.
- 21 Którzy mnie spożywają, dalej łaknąć będą, a którzy mnie piją, nadal będą pragnąć.
- 22 Kto mi jest posłuszny, nie dozna wstydu, a którzy przeze mnie działać będą, nie zbłądzą.
- Iz 51,9n → proszę kliknąć, aby zobaczyć w Internecie omówienie tego paralelizmu, zawarte w mej pracy doktorskiej: trzeba wybrać tam strony 209–217).
- inkluzja:
- chiazm: chiazm złożony z sześciu perykop