Okładka tylna pracy doktorskiej Wojciecha Koska

1. Fragmenty recenzji Księdza profesora dr hab Bogdana Poniżego, UAM Poznań:

Rozważania nad Księgą Wyjścia wypełniły życie religijne Ojców. Również życie każdego chrześcijanina jest odtworzeniem tej odległej historii. Orygenes powiadał: „Nie sądź, że jeżeli wydarzenia te miały miejsce dawno temu, to tobie, który dzisiaj o nich słuchasz, nie przydarza się nic podobnego. Wszystkie te wydarzenia duchowo spełniają się tobie” (por. D. Barsotti, Medytacje na temat Księgi Wyjścia).

W nurt badań nad Księgą Wyjścia włącza się Autor dysertacji.

Autor stawia sobie bardzo ambitny cel: zamierza odkryć klucz hermeneutyczny do zrozumienia struktury Księgi Wyjścia rozdz. 1–18. Wychodzi z założenia, że najważniejszą Osobą w Biblii jest Bóg. „Implikacją tej zasady jest: jeśli chce się zrozumieć święty tekst, to należy uważnie przeczytać każde zdanie w jego obecnej formie kanonicznej, a kiedy zdanie stanowią słowa Boga albo opis czynów Boga – należy przeczytać je z największą uwagą” (s. 397).

Intuicja badawcza pozwoliła Doktorantowi nie tylko dostrzec w Wj 1–18 opis exodusu, ale i opis zawarcia przymierza Boga z Izraelem, aktu ukrytego pod szatą barwnie zrelacjonowanych wydarzeń (s. 216). Badania wykazały bowiem obecność w Biblii struktur literackich, według których pisano traktaty polityczne ok. XIII wieku przed Chrystusem (s. 247). Doktorant dokonuje w pracy odkrycia, które można by nazwać zwrotem kopernikańskim w biblistyce. Aż dziw, że wcześniej nikt nie wpadł na tę myśl, skoro wypowiedzi proroków Iz, Jr, Ez – dowodziły takiego rozumienia Wj 1–18. Do zalet pracy należy jasne stawianie zagadnień i klarowne odwoływanie się do bazy źródłowej. Walorem pracy są również liczne wprowadzenia i podsumowania.

2. Fragmenty recenzji Księdza dr hab. Stanisława Hałasa, prof. PAT Kraków:

Przedmiotem rozprawy doktorskiej Wojciecha Koska jest porównanie tekstu pierwszej części Księgi Wyjścia (rozdziały 1-18) z sederem paschy żydowskiej. Autor próbuje w tekście biblijnym dostrzec powiązania z kolejnymi częściami tradycyjnej wieczerzy paschalnej. Jego opracowanie wykazuje wielką solidność tak pod względem wykorzystania dostępnej literatury fachowej jak i przeprowadzonych analiz literackich, zwłaszcza wielu tekstów w oryginalnym języku hebrajskim. Bibliografia jego rozprawy jest bardzo obszerna. Skompletował literaturę polskojęzyczną dotyczącą badanego zagadnienia a także najważniejsze pozycje w językach obcych, zwłaszcza angielskim. Rzeczywiście okazuje się erudytą w badanej i prezentowanej przez siebie materii.

Na uznanie zasługują także jego umiejętności praktycznego wykorzystania komputerowego programu do badań biblijnych Bible Works 6.0, a nawet jego zaawansowanych funkcji jak Advanced Search Engine (np. na s. 126. 145). Czytelnikowi rozprawy w sposób przystępny ukazuje i objaśnia budowę konkretnych i skomplikowanych poleceń, jakimi należy się posłużyć w prowadzonych badaniach.

Serdecznie zapraszam serdecznie
Szanownych Czytelników
do przeczytania książki:
Proszę kliknąć, aby zobaczyć w Internecie